Choroby układu krążenia – epidemiologia i definicja
Najczęstsze choroby układu krążenia.
Najczęstsze przyczyny wystąpienia chorób układu krążenia.
Główne objawy chorób układu krążenia.
Jak zapobiegać.
Badania profilaktyczne, które Ci się należą.
Choroby układu krążenia to główna przyczyna zgonów w Polsce i na świecie.
W 2018 r. były one odpowiedzialne aż za 65 proc. wszystkich zgonów.
(ChUK – 40,5 proc. nowotwory 24,5 proc.).
Najczęstszą przyczyną śmierci pacjentów z chorobami układu krążenia są choroby serca (w 2018 r. 99,0 tys. zgonów), drugą grupę stanowią choroby naczyń mózgowych (30,0 tys. zgonów).
Przyczyną tego zjawiska jest zarówno proces starzenia się społeczeństwa, jak i wzrost narażenia na czynniki związane ze stylem życia. Polacy prawie dwukrotnie częściej w porównaniu do populacji europejskiej umierają z powodu choroby niedokrwiennej serca.
Do chorób układu krążenia zalicza się jednostki chorobowe, które dotyczą naczyń krwionośnych (żył i tętnic) oraz mięśnia sercowego. Mogą one wynikać zarówno z określonych patologii w budowie tych narządów, jak i zaburzeń ich funkcjonowania. Niezależnie od przyczyn tych schorzeń oraz ich dokładnego przebiegu, choroby kardiologiczne stanowią znaczące zagrożenie dla zdrowia i życia osoby chore.
Zdarza się, że niektóre z wymienionych chorób występują jednocześnie, jako że np. w przebiegu miażdżycy ryzyko wystąpienia zawału serca jest znacząco zwiększone, a nieleczona zakrzepica żylna może prowadzić do pojawienia się zatorowości płucnej.
Ze względu na nakładanie się na siebie określonych schorzeń diagnostyka oraz leczenie chorób kardiologicznych wymaga kompleksowego podejścia, z uwzględnieniem wielu uwarunkowań chorobowych danej osoby.
Do rozwoju chorób układu krążenia najczęściej prowadzi połączenie określonych predyspozycji osobniczych z nieprawidłowym stylem życia oraz szkodliwymi nawykami.
Najczęstsze przyczyny to:
Objawy chorób układu krążenia mogą być nieobecne nawet przez wiele lat ich rozwoju. W wielu przypadkach pierwszym objawem miażdżycy tętniczej bywa zawał mięśnia sercowego. W sytuacji, gdy występują widoczne objawy kardiologiczne najczęściej mamy do czynienia z zaawansowaną postacią choroby, która wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej oraz rozpoczęcia odpowiedniego postępowania medycznego
Do głównych objawów zalicza się:
Dokładny obraz kliniczny zależny jest od czasu trwania choroby, jej stopnia zaawansowania oraz jednostki chorobowej, na którą choruje dana osoba. Nigdy jednak nie należy ignorować niepokojących dolegliwości, jako że mogą one wskazywać na rozwój poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. W przypadku zauważenia tego typu objawów u siebie lub osoby bliskiej należy udać się na wizytę do lekarza kardiologa, który będzie w stanie skutecznie sklasyfikować objawy, zaplanować właściwą diagnostykę, postawić rozpoznanie oraz wdrożyć właściwe leczenie.
Najważniejszą rolę w zapobieganiu chorobom kardiologicznym odgrywa zmiana stylu życia oraz nawyków żywieniowych. Istotne jest także, aby kontrolować masę ciała, jako że nadwaga oraz zaburzenia lipidowe znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia omawianych chorób.
W przypadku osób palących bezwzględnie należy starać się przerwać ten nałóg.
Warto wdrożyć także odpowiednią ilość aktywności fizycznej, nawet o niewielkim nasileniu. Przyjęto, że aktywność fizyczna (co najmniej 150 min./tydz. wysiłku aerobowego o umiarkowanej intensywności lub 75 min./tydz. o dużej intensywności wystarczy już aby znacznie zredukować ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.
Ze względu na powolny, bezobjawowy rozwój wielu z omawianych chorób należy regularnie przeprowadzać badania profilaktyczne, które pozwolą wychwycić je na wczesnych etapach. Do podstawowych testów profilaktycznych zalicza się m.in. pełną morfologię krwi żylnej, lipidogram, pomiar stężenia glukozy, badanie ogólne moczu oraz oznaczenie stężenia kreatyniny.
Osoby dorosłe powinny wykonywać te badania ok. raz do roku.
W przypadku wykrycia niepokojących odchyleń od normy należy skonsultować się z lekarzem, który na podstawie tych wyników oraz badania przedmiotowego pacjenta będzie w stanie zaplanować dalszą, pogłębioną diagnostykę oraz rozpoznać występujące u danej osoby schorzenie.
W przypadku rozpoznanych chorób układu krążenia, takich jak nadciśnienie tętnicze lub miażdżyca, należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarskich dotyczących modyfikacji stylu życia oraz stosowania właściwej farmakoterapii.
Choroby Układu Krążenia (ChUK) – program refundowany przez Ministerstwo Zdrowia
Dla kogo?
jeśli jesteś w wieku od 35 do 65 lat i dotychczas nie rozpoznano u Ciebie choroby układu krążenia oraz nie korzystałeś w ciągu ostatnich 5 lat z badań w ramach programu profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK), również u innego świadczeniodawcy.
Kto i gdzie realizuje program?
Program jest realizowany przez lekarza lub pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej. Badania zrobisz u swojego lekarza rodzinnego. W CM MEDYK realizujemy je tutaj: https://www.medyk.rzeszow.pl/przychodnie/
Jak się zgłosić?
Świadczenia w ramach programu udzielane są bez skierowania. Wystarczy zgłosić się do swojego lekarza pierwszego kontaktu.
Co Cię czeka w ramach programu?
Lekarz lub pielęgniarka przeprowadzi z Tobą wywiad i skieruje Cię na badania (pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz badania biochemiczne). Na ich podstawie lekarz dokona oceny ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia oraz wskaże, w zależności od potrzeb, dalsze zalecenia:
Kiedy się zapisać?
Żeby wziąć udział w programie, wystarczy, że zgłosisz taki zamiar swojemu lekarzowi pierwszego kontaktu lub pielęgniarce.
Co przygotować?
Na wizytę weź ze sobą jedynie dokument tożsamości.
Jak długo będziesz czekać?
Termin zostanie wyznaczony w rejestracji zgodnie z dostępnością lekarza pierwszego kontaktu lub pielęgniarki w danej placówce medycznej.
Co zyskasz?
Podniesiesz swoją wiedzę na temat chorób układu krążenia oraz zdrowego stylu życia, a jeżeli zostaniesz zakwalifikowany do grupy podwyższonego ryzyka, będziesz miał szansę na wczesne wykrycie choroby i zapewnione skuteczne leczenie specjalistyczne.
Szczegółowe informacje o programie
Więcej informacji dotyczących gwarantowanych świadczeń w ramach profilaktyki chorób układu krążenia znajdziesz w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 15 lutego 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 540). O najnowszych zmianach w programie mówi Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2022 r. zmieniające rozporządzenie
Źródło: www.pacjent.gov.pl
